Bragi Ragnarsson

24.3.2009 | 10:17

Hvað er menning?

Það hefur vafist fyrir mörgum að skilja þetta ágæta en margræða orð. Ein besta skilgreining sem ég hef séð er í bók Gylfa Gröndal um Stein Steinarr en þar segir hann frá því er Steinn heyrði fyrst þetta orð: “Ég hafði ekki heyrt það áður og vissi ekki hvað það þýddi, og sá engin önnur úrræði en að spyrja fóstru mína, sem allan vanda gat leyst. Gamla konan hugsaði sig um litla stund en mælti svo: “Það er rímorð. Það er rímorð drengur minn, sem þeir nota fyrir sunnan til þess að ríma á móti þrenningunni. Þrenning, menning – og þar hefur þú það.”

Orðabók menningarsjóðs gefur m.a. þessar merkingar: 1) Þroski mannlegra eiginleika mannsins, þjálfun mannsins, þjálfun hugans, verkleg kunnátta, andlegt líf, sameiginlegur arfur (venjulega skapaður af mörgum kynslóðum) 2) Rótgróinn háttur, siður; einnig um líkamsmennt 3) Manndómur

Orðið “siðmenning” merkir: “Margvísleg siðfágun; það sem einkennir þróað þjóðfélag gagnvart “frumstæðari” þjóðfélögum; sérstakt skeið í þróunarsögu mannskyns sem hefst með aukinni verkkunnáttu og verkaskiptingu, borgarmyndun, leturgerð o.s.frv.

Enska orðið “culture” þýðir m.a. 1) Menning, þjóðmenning 2) Hámenning, sú menning sem felst í vísindum og listum 3) Andlegir og verklegir hættir þjóðar eða þjóðarbrots 4) Ræktun hugar og handa, fágun, siðfágun, menntun.

En “civilization” samsvarar okkar “siðmenntun” þó vissulega skarist notkun þessara orða iðulega og merking þeirra ekki alltaf skýr.

Algengt er að ekki sé gerður munur á orðunum “menning” og “listir”. Vissulega er merkingin skyld og listir hluti af menningu hverrar þjóðar. Í orðabókinni er “list” skilgeint sem: “Sú íþrótt að búa til e-ð fagurt eða eftirtektarvert: tónlist, málaralist, fagrar listir, bókmenntir og aðrar listir; listaverk”

Ætla að ljúka þessari hugvekju með því að nefna þá undarlegu þversögn sem oft sést: “Bókenntir og listir”. Hljómar eins og “Síld og fiskur”. Ætti auðvitað að vera: “Bókmenntir og aðrar listir”.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

11.3.2009 | 09:54

Jarðfræði

Ég er á stórfróðlegu námskeiði á vegum Endurmenntunar H.Í. um eldfjöll og ýmislegt þeim skylt, sem Páll Einarsson, jarðeðlisfræðingur og prófessor, sér um.

Það er alveg bráðnauðsynlegt að bregða sér á svona námskeið öðru hverju vegna þess að þekking manna og skilningur á því sem er að eiga sér stað undir yfirborði jarðar eykst með hverju ári og það sem maður lærði fyrir nokkrum árum gæti verið úrelt í dag.

Í síðasta tíma fletti Páll ofan af nokkrum algengum rangfærslum sem leiðsögumenn hafa, yfirleitt í góðri trú, frætt gesti sína um. Þetta m.a.:

Þegar staðið er á barmi Almannagjár, er staðið á Ameríku flekanum og horft yfir til Evrasíuflekans, hinum megin sigdalsins. Þetta er ekki rétt, flekinn austan Þingvalla er lítll local fleki, gjarnan nefndum “Hreppaflekinn”. Jaðar Evrasíuflekans er austan Heklu, á svæði Veiðivatna. Þetta vita flestir leiðsögumenn núna en hafa yfirleitt ekki mikinn áhuga á að leiðrétta, vegna þess að það er flott að hafa aðal flekaskilin á Þingvöllum og útbreiddur misskilningur.

Ísland hefur byggst upp á flekaskilunum vegna þess að þar er mikil eldvirkni og mikið magn gosefna sem berst upp á yfirborðið. En það er ekki aðalskýringin, heldur sú að undir Íslandi er svokallaður heitur reitur, eða möttulstrókur, einn sá kröftugasti og virkasti í heimi, og vegna hans hefur Ísland og landgrunn þess byggst upp.

Ísland hefur risið úr sæ og hefur hlaðist upp á Reykjaneshryggnum, á mótum flekaskilanna. Þetta er ekki rétt, Ísland hefur alltaf verið ofansjávar og vegna þunga landsins sígur það stöðugt en byggist upp ofan frá, vegna eldvirkninnar.

Kannski lærum við meira í kvöld, í síðasta tímanum.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

10.3.2009 | 16:26

Aukin umferð að degi til?

Ég geng mikið um borgina; reyni að ganga í stað þess að keyra, ef ég get komið því við. Eitt af því sem mér finnst að hafi breyst mikið frá því sem verið hefur undanfarin ár, er hvað umferðin hefur aukist. Og þá er ég að tala um að degi til, ekki álagstímana þegar fólk er á leið í eða úr vinnu eða skóla. Umferð á álagstímum ætti að hafa dregist saman undanfarið.

Ég hef verið að velta fyrir mér hvaða ástæða geti verið fyrir þessu. Er þetta fólkið sem er atvinnulaust? Eða er gamla fólkið meira á ferðinni en áður? Eða unga fólkið sem er enn í skóla og ekki komið út á vinnumarkaðinn – eða fær enga vinnu? Og ég tek eftir því að umferðin er ekki bundin við helstu umferðargötur, það er eins og það sé endalaus bílaumferð í íbúðarhverfunum, eitthvað sem ekki bar mikið á hér áður fyrr þegar allir voru í vinnu eða skóla.

Eru fleiri sem hafa tekið eftir þessu? Ætli það séu til einhverjar mælingar eða athuganir sem sýna þetta? Og hvaða skýring getur verið á þessu, ef rétt reynist?

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

4.3.2009 | 17:15

Yfirlýsing um helgan stein

Nú eru þau tímamót í mínu lífi að ég er að verða löglegt gamalmenni og ætti samkvæmt því að setjast í helgan stein. Ég var ekki alveg klár á hvað þessi helgi steinn er, hélt helst að þarna væri verið að vísa í legstein og fannst ekki tímabært að pæla í þannig steinum. Þess vegna fletti ég upp í Íslenskri Orðabók og fann þar þessa skýringu á "setjast í helgan stein" 1) gerast einsetumaður 2) hætta veraldarvafstri (t.d. vegna aldurs).

Ég hef því ákveðið að þrátt fyrir allt ætla ég ekki setjast í helgan stein við þessi tímamót. Til þess eru eftirtaldar ástæður:

1. Ég hef enga löngun til að gerast einsetumaður enda mjög lukkulegur í hjónabandinu

2. Ég get ekki hugsað mér að hætta veraldarvafstri enda er það bæði skemmtilegt og nauðsynlegt

3. Ég hef ekki hugmynd um hvar ég finn helgan stein og veit þar að auki ekki hvernig vistin yrði í þannig steini

Ég ætla því að halda mínu striki enn um sinn, þrátt fyrir að aldurinn færist yfir mig.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (8)

20.2.2009 | 21:06

Alparnir engu líkir.....

Vikan hefur verið frábær, talsvert frost, sól, mikill snjór og skíðafærið eins og best verður á kosið. Margt um manninn eins og við er að búast á þessum tíma en engin örtröð og nánst engin bið við lyfturnar. Ég hef aðallega hitt fyrir Breta, Hollendinga og Svía í lyftunum og satt best að segja er ég ekki lengur að flíka því hvaðan ég er því ég fæ gjarnan einhverjar miður skemmtilegar athugasemdir þegar þeir heyra af þjóðerninu: „eitthvað eftir í Icesave“ eða „þið hafið enn efni á að ferðast“ eða eitthvað í þeim dúr. Svo virðist sem við höfum loksins náð því aðverða heimsfrægir, það eru allir klárir á því að við erum á kúpunni og ég verð ekki var við að neinn hafi samúð með okkur – enda hafa allir nóg með sig.Þeir segja hér á þessu svæði að þetta sé mesti snjór sem þeir hafa séð í 50 ár og það hefur verið kalt, 15 – 20 stiga frost um nætur og upp í 5 stiga frost að deginum, eða óska staða fyrir skíðamenn! Það gefur tilefni til bjartsýni þó svo að gestafjöldi sé eitthvað minni en síðustu árin. Maður getur velt fyrir sér hvað er að ske með „Global Warming“.Nú fer þessu að ljúka, fer heim á morgun og þá bíða nokkur verkefni næstu vikur. Ég læt Vasa gönguna eiga sig í þetta skipti, enda ekki hægt að vasast í öllu á þessum síðustu og verstu tímum. Þetta hefur verið gott vetrarfrí.Set hér með mynd sem hún Anna tók af mér í gær, og sést niður yfir þorpið Madonna di Campiglio.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)

17.2.2009 | 22:12

Skíðaparadís

Ég skíðaði með íslendingum í dag, hitt bæði hópa frá VITA Travel og Úrval Útsýn, sá fyrri undir öruggri stjórn Einars og Önnu en ÚÚ hópurinn í gæslu Arnar Kjærnested, samtals eru tæplega 100 manns þessa viku í Madonna, eitthvað minna en í „normal ári“. Gott að það er enn fólk á Fróni sem setur skíðaferð í forgang. Það er gaman að spjalla við fólk sem maður hittir í lyftunum og ótrúlegar tilviljanir sem koma upp. Í dag hitti ég Hollending sem er með flutningafyrirtæki í Rotterdam og þekktum við báðir fjöldan allan af sömu einstaklingum í þeim bransa; heimurinn getur verið lítill.Ég er búinn að vera í miklu basli með skíðin mín, fór með þau í slípun og kantaskerpingu og fékk þau þannig til baka að engin leið var að skíða, ég var eins og algjör byrjandi og ótrúlegt hvenig hægt er að skemma skíðin ef þetta er ekki rétt gert. Fór með þau aftur á sama stað en ekkert gekk og að lokum frétti ég af nýjum stað með fínar græjur hér niðri í dag; fór þangað í morgun og þeir gerðu kraftaverk þannig að skíðin eru jafnvel betri en ný og ég fullfær í þær svörtu aftur – svertingjarnir erum við kölluð sem höfum gaman af þessum bröttu!Meira seinna.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

14.2.2009 | 18:08

Harður vetur

Í dag, 14.2. fór Jónína og hinir ferðafélagar okkar heim með flugi frá Verona. Ég flutti mig hinsvegar um set, tók áætlunarbílinn frá Madonna til Dimaro, sem er lítið þorp nálægt skíðbænum Folgarida, en lyftukerfin í þessum skíðabæjum eru öll samtengd og skíðapassinn gildir á öllu svæðinu. Í Dimaro fékk ég ódýrt herbergi á „Garni“ hóteli, en það eru hótel sem bjóða bara gistingu og morgunmat og ágæt tilbreyting að „Þurfa“ ekki að fara í 4 réttaðan kvöldverð á hverju kvöldi, eins og verið hefur síðustu daga. En þetta er nýtt hótel og mjög góð herbergi og allur aðbúnaður og fjöldi veitingastaða í nágrenninu. Hótel og öll þjónusta er mun ódýrari á stöðum sem ekki eru alveg við lyfturnar eða ekki í þessum vel þekktu skíðabæjum. Dimaro liggur í um 800 metra hæð og ég þarf að taka skíðastrætó upp í Folgarida, þar sem lyfturnar byrja, en ferðin tekur bara 11 mínútur, svo þetta er ekki mikið vandamál. Og ég get geymt skíðin og skíðaskóna uppi við lyfturnar. E n jafnvel hér í 800 metra hæð er mikill snjór og sagt að svona mikill snjór hafi ekki verið s.l. 50 ár. Það hefur verið kalt og fallegt veður bæði í gær og í dag og frábært færi. Í gær var – 18 stig í fjallinu og dálítill vindur og fann maður vel fyrir kuldanum, sérstaklega þegar vindur stóða á brekkuna og ferðin orðin mikil!.Þessi gömlu ítölsku þorp eru mörg mjög falleg og sérstök, þar sem gamlar hefðir og lífstíll blasir víða við. Ekki er sjáanlegt að heimskreppan hafi haft hér mikil áhrif en þó er okkar tilfinning sú að heldur færra fólk sé nú á svæðinu en oft áður á þessum tíma.Set hér inn mynd sem sýnir vel snjóalögin og tilraunir til að hreinsa snjó af þökum húsanna.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

12.2.2009 | 17:12

Snjór, snjór, snjór......

Erum hér í Madonna di Campiglio í góðu yfirlæti. Þetta er fallegur bær hér uppi í fjöllunum, í um 1500 metra hæð og mikil kerfi af samtengdum skíðalyftum, sem tengja saman mörg svæði og þorp.

Snjór er nú meiri en elstu menn muna og hvergi sér á dökkan díl. T.d. er svo mikill snjór á þökum húsa að menn eru hræddir um þök geti gefið sig. Því er víða verið að ryðja snjó af þökunum og moksturtæki sjá um að fjarlægja snjóinn af götum og gangstéttum.

Það snjóaði aðeins í byrjun vikunnar en þó var alltaf hægt að skíða. Og nú ef blíðuveður, sól og hæfilegur kuldi og skíðafærið eins og best getur verið.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)

6.2.2009 | 17:05

Skíðaferð og gjaldþrot

Rétt að taka fram i byrjun að þessi tvö atriði í fyrirsögninni eru alveg aðskilin efni

Ég hef verið latur að blogga undanfarið, enda ekki mikið að gerast hjá mér. Og það væri að bera í bakkafullan lækinn að tjá sig um ástandið í þjóðfélaginu að ekki sé talað um sandkassa-og skrípaleikinn í leikskólanum við Austurvöll.

Í fyrramálið yfirgefum við skerið og höldum í skíðaferð til Ítalíu. Verðum í Madonna di Campiglio, þeim ágæta skíðabæ, en þar höfum við verið einu sinni áður, fyrir nokkrum árum. Kannski ég reyni að blogga aðeins í ferðinni ef einhver skyldi hafa áhuga á að heyra frá okkur. Ég verð þarna í tvær vikur en Jónína og ferðafélagar okkar í eina viku.

En úr því að ég er byrjaður að skrifa ætla ég þó að nefna eitt atriði sem mér finnst áberandi í fréttum þessa dagana, en það er umfjöllun um gjaldþrota fyrirtæki. Það er eins og fréttamenn forðist að nota þetta ágæta orð "gjaldþrot" en þess í stað er talað um að fyrirtæki séu komin í þrot, leitað sé að nýjum eigendum, eiginfjárstaða sé neikvæð og fleira í þeim dúr. Og lögum samkvæmt er bannað að reka félag sem er með neikvæða eiginfjárstöðu - en það er annað mál. Gott dæmi er Árvakur hf., útgáfufélag Moggans, en þar er talað um að leitað sé að nýjum eigendum og fjárfestum gefinn kostur á að bjóða í herlegheitin. Staðreyndin er auðvitað sú að hlutafélagið Árvakur er gjaldþrota, skuldir eru meiri en eignir og félagið var komið í greiðsluþrot þegar viðskiptabanki þess ákvað að halda því á floti um sinn meðan reynt væri að selja eignir búsins. Það liggur ljóst fyrir að nýjir aðilar eru að gera tilboð í eignir og rekstur félagsins en ekki í hlutafélagið Árvakur, enda er það svo skuldsett að það á sér ekki viðreisnar von og lánardrottnar munu þurfa að afskrifa hluta skuldanna. Því miður eru fjölmörg önnur félög í svipaðir stöðu og við blasir ekkert nema gjaldþrot.

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)

21.1.2009 | 01:25

Aconcagua

Kaeru vinir og fjolskylda,

Tha er thessu aevintyri ad ljuka, buid ad vera frabearlega gaman tho ad vid hofum ekki nad toppnum. Tilraunin er oft meiri sigur en sjalfur sigurinn. Sjaid nanari lysingu a www.aconcagua.blog.is en thar ma sja lysingu a thvi sem skedi a hverjum degi. Erum nu i Mendoza, frabaerri borg her vid raetur fjallanna, og eg gaeti vel hugsad mer ad koma hingad aftur. Allt mjog afslappad og hiti um 32 gradur, mikid lif og fjor. Forum a morgun til Buenos Aires og thadan annad kvold til NY og komum heim a fostudagsmorgun

Bestu kvedjur

Bloggar | Slóð | Facebook | Athugasemdir (3)

Næsta síða »